Klimat w prowadzeniu biznesu – żart czy konieczność?

Można sobie w tym momencie zadać pytanie: żart, puste wymaganie czy głębsza konieczność?

Jeżeli komunikat potraktujemy z przymrużeniem oka, uznamy że to po prostu modny temat, a zmiany klimatu nie dotyczą firmy.

Uznajemy wtedy, że temat jest z rodzaju tych niegroźnych, z których czasem można nawet pożartować. Na pytanie o wpływ zmian klimatu na firmę przygotujemy sobie kilka zabawnych odpowiedzi, jak to przygotujemy się na wysokie i niskie temperatury. Przecież w każdych warunkach poradzimy sobie, nie działamy od dziś. Pogoda bywa różna. Są ważniejsze sprawy, bardziej pilne i wymagające uwagi. A na biznesowych spotkaniach czasem żartem ktoś powie, że jesteśmy twardzi, kilka stopni w górę czy w dół nie robi różnicy.

W końcu nie ma obowiązku zapisywania wszystkich przemyśleń, nie ma więc konieczności wprowadzania zmian w działaniach firmy. W dokumentacji również.

Jeżeli komunikat potraktujemy jak puste wymaganie.

Bo w końcu cóż można poradzić, nawet jeśli faktycznie zmiany klimatu to nie jest wymysł szalonych naukowców, tylko fakt? Pojedyncza firma nie wpłynie przecież znacząco na zmiany klimatu. A dostosować się trzeba na bieżąco do warunków, które aktualnie są. Na szczęście zmiany klimatu nie postępują zbyt szybko. Nie ma więc konieczności podejmowania jakichkolwiek drastycznych zmian. Wystarczy wpisać w wybranych dokumentach, że owszem, bierzemy pod uwagę w ogólnym rozumieniu i jeśli będzie potrzeba to podejmiemy konieczne działania.

I tym sposobem bez zbędnego zamieszania wszyscy zainteresowani będą usatysfakcjonowani.

Jeżeli jednak komunikat potraktujemy jako sensowną konieczność.

Niezależnie od przyczyny zmian klimatu, trudno zaprzeczać faktom. Jeżeli do zagadnienia podejdziemy bez emocji, ale za to z wykorzystaniem podejścia systemowego, pojawiają się ciekawe wnioski.

Ustalając cele biznesowe firmy raczej nie uwzględniamy wprost zmian klimatu. Nieliczne formy działalności wymagają wprost adaptacji do aktualnych warunków klimatycznych w rejonie prowadzenia działalności. Jeszcze mniej jest firm, które w swojej strategii precyzyjnie uwzględniają swój wpływ na zmiany klimatu. Natomiast niezależnie od rodzaju działalności znaczenie ma zawsze pozycja firmy na rynku (zależnie od założeń działalności – lokalnym lub szerszym). W każdej firmie znaczenie ma optymalizacja kosztów działalności, eliminowanie kar lub podwyższonych opłat. W kolejnym kroku sprawdzimy, jakie niespodzianki finansowe mogą być bezpośrednio lub pośrednio spowodowane przez zmiany klimatu i publiczne informacje na ten temat.

Celem funkcjonowania jest również dostosowanie się do wymagań i warunków zewnętrznych. W tym wymagań prawnych. I tu już chowanie głowy w piasek nie pomoże, bo zarówno wymagania klientów i kontrahentów, jak i te wynikające z norm i przepisów trzeba rozważyć i spełnić. O ile z prawem nie dyskutujemy, to w pozostałych przypadkach teoretycznie zawsze mamy wybór.

Przykładowe czynniki dotyczą praktycznie każdej firmy, część wynikających z nich wymagań również. W tej uproszonej analizie pamiętać również należy, że z podobnymi wymaganiami mierzy się konkurencja. I znaczący wpływ na wskazane cele biznesowe będzie miało podejście do spełnienia wymienionych wymagań. A w momencie, gdy klient lub prawodawca powie „sprawdzam”, z reguły jest za późno na planowanie i podejmowanie działań. Warto więc wiedzieć również, z jakim ryzykiem dla firmy wiążą się przykładowe wymagania.

Konieczność dostosowania do wymagań prawnych związanych ze zmianami klimatu to w UE m. in. wymagania z pakietu „Europejski zielony ład”. I niezależnie od emocji, które budzą te wymagania, staja się one koniecznością. Jednak systemowe podejście do ich przyjęcia oraz przygotowanie firmy na planowane zmiany nie dość, że daje czas na przygotowanie się to zmian, to powoduje również włączenie wymagań w dane wejściowe do procesów. Kolejny krok to ustalenie w poszczególnych procesach działań, które są niezbędne do spełnienia wymagań.

Podobnie wygląda podejście do wymagań klientów. Te również coraz częściej wychodzą poza typowe wymagania związane z jakością wyrobów/ usług. I tu również informacja o tych wymaganiach ma zastosowanie w różnych procesach, wymagania klienta powodują konieczność zaplanowania i realizacji specyficznych działań. Dotyczy to zarówno dokumentacji, np. informacji o śladzie węglowym, potwierdzenie spełniania wybranych wymagań prawnych, eliminacji wybranych pierwiastków, śladzie wodnym; może też wymagać konkretnych zmian w produkcji lub sposobie dostarczania wyrobu. W przypadku usług mogą to być specyficzne warunki ich realizacji związane z korzystaniem z energii lub emisją zanieczyszczeń.

Podsumowanie

Każdy znajdzie procesy, w których warto coś zmienić. I przemyślenie, jak zmieniać oczekiwane wyniki i co uwzględniać przy KPI? Wyobraźmy sobie taką scenkę:

Szef zwołuje naradę i mówi: "Ludzie, musimy dostosować nasze KPI do zmian klimatu. Kto ma pomysły?"

Pracownik 1: "A może zamiast mierzyć czas realizacji zamówień, będziemy mierzyć czas przetrwania w upale? Im dłużej, tym lepiej!"

Pracownik 2: "Albo możemy mierzyć ilość wody zużytej do picia podczas fal upałów. Im więcej, tym lepiej!"

Szef: "No dobra, dobra, trochę na poważnie..."

Pracownik 3: "Ej, a jak będą powodzie, to możemy mierzyć wysokość, na jaką musieliśmy przenieść biuro! Im wyżej, tym lepiej!"

Pracownica 4: "A może po prostu zmierzymy, ile razy w roku musieliśmy ewakuować się z powodu ekstremalnych zjawisk pogodowych? Im więcej, tym lepszy wynik!"

Szef zaczyna się denerwować: "Ludzie, no co wy... To poważna sprawa!"

Pracownik 1: "Oj tam, szefie, żartujemy tylko! Ale faktycznie, zmiany klimatu mogą wpłynąć na nasze procesy i KPI. Może zamiast mierzyć czas realizacji, będziemy mierzyć opóźnienia spowodowane przerwami w dostawach z powodu kataklizmów?"

Szef: "No, już lepiej! Właśnie o takich rzeczach musimy pomyśleć..."

Choć żarty są zabawne, zmiany klimatu to poważna sprawa, która wymaga systemowego podejścia. Firmy muszą przeanalizować zagrożenia i szanse związane ze zmianami klimatu, takie jak:

• Wymagania prawne (np. Europejski Zielony Ład, raportowanie ESG)
• Oczekiwania klientów (np. ślad węglowy, ślad wodny)
• Ryzyka operacyjne (np. zakłócenia łańcuchów dostaw, ekstremalne zjawiska pogodowe)
• Koszty (np. wyższe opłaty, kary)

Następnie należy zidentyfikować niezbędne działania w poszczególnych procesach, aby spełnić te wymagania i zminimalizować ryzyka. Może to obejmować zmiany w dokumentacji, produkcji, dostawach czy strategii.

A jeśli nadal uważasz, że przy tych kilku stopniach w górę wystarczy założyć lżejsza kurtkę… pamiętaj, że ignorujesz na własne ryzyko!

---

Powrót do spisu artykułów