Zarządzanie
styczeń 2023
Każde zadanie można wykonać dobrze, źle albo „żeby było”. Dotyczy to również auditów systemów zarządzania, zarówno wewnętrznych oraz tych trzeciej strony. Warto zastanowić się, jakie znaczenie dla prowadzonego biznesu, ma dobrze przeprowadzony audit? System zarządzania to wsparcie dla firmy. Ma porządkować podejście do wszystkich istotnych dla jej funkcjonowania zagadnień. Rolą auditu wewnętrznego jest potwierdzenie, że system zarządzania (a wraz z nim biznes) funkcjonuje zgodnie z założeniami. Audit trzeciej strony potwierdza, że spełnione są obiektywne kryteria.
To tak, jakbyśmy oglądali siebie w krzywym zwierciadle. Jeśli taki wypaczony obraz potraktujemy, jako prawdziwy i będzie on podstawą do podejmowania decyzji, to każda z nich będzie błędna.
Takie auditowe krzywe zwierciadło może pojawić się zarówno podczas auditów wewnętrznych i tych wykonywanych przez niezależne jednostki. W każdym z przypadków konsekwencją będzie nieprawdziwy obraz dotyczący systemu zarządzania. Warto podkreślić, że zarówno nieprawdziwie pozytywne i negatywny wynik auditu będzie miał prawdziwe i często trudne do rozwiązania, konsekwencje.
Nieprawdziwie pozytywny wynik auditu utrzyma kierownictwo firmy w przekonaniu, że wszystko jest w porządku. Nawet jeśli zauważane są drobne niedociągnięcia, to widocznie nie mają one znaczenia. Zasady działania są dobrze zaplanowane, wdrożone i skuteczne. Można się dalej rozwijać, mając dobry poziom wyjściowy. Pokazane w artykułach „Jak ISO jest zrobione” oraz „ISO z tego?” powiązania pomiędzy biznesem a systemem zarzadzania, posłużą tym razem do pokazania konsekwencji popełnionych błędów. Jeżeli w przykładowym procesie nie uwzględnimy istotnych wymagań klienta lub wymagań prawnych, nie zaplanujemy niezbędnych działań lub zasad monitorowania spełnienia tych wymagań, skutkiem będą reklamacje, utrata klientów lub konsekwencje prawne. I dopiero wtedy okazuje się, że można było stwierdzić niezgodność podczas auditu, podjąć wcześniej działania i na tym zakończyć temat.
Nieprawdziwie negatywny wynik auditu jest równie szkodliwy. Przekonanie, że jakichkolwiek działań nie podejmiemy w danym obszarze, to i tak będzie gorzej, powoduje zniechęcenie. W konsekwencji rezygnujemy z korzystania lub rozwijania dobrze działającego rozwiązania. Albo unikamy podejmowania stale krytykowanych działań, co może się to stać istotną blokadą do rozwoju firmy.
Przebieg i wyniki auditu zależą przede wszystkim od auditorów. Podstawą są kompetencje dotyczące technik audytowania, znajomość norm będących kryteriami auditu oraz wiedza specyficzna dla branży, w której działa auditowana firma. To jednak nie wszystko. Norma PN-EN ISO 19011 wskazuje również kompetencje miękkie, niezbędne w pracy auditora. Prowadzone podczas szkoleń, konsultacji i w ramach publikacji w mediach społecznościowych dyskusje pokazują, że ta część kompetencji jest często zaniedbana. Niestety, przykłady z życia pokazują, że świetna znajomość norm i branży nie wystarczy. Brak wypracowanych kompetencji miękkich auditora może być zarówno powodem porażki auditów wewnętrznych, jak i problemów podczas auditów trzeciej strony. Przykładów można opisać wiele, skutków popełnionych błędów pewno jeszcze więcej. Najważniejszy z nich to skuteczne zniechęcanie do systemów zarządzania.
Aby tego uniknąć, warto pamiętać o rozwijaniu cech osobistych (kompetencji miękkich) auditorów. W oparciu o przywołaną wcześniej normę PN-EN ISO 19011, obejmują one:
Utrzymanie i doskonalenie tych cech wymaga ciągłej pracy nad sobą, ale ich stały rozwój będzie systematycznie poprawiał jakość wykonywanych auditów.
MSG Vexillo Systemy Zarządzania
Masz pytania, chcesz się podzielić swoją opinią? Zapraszam do kontaktu.
magda@isoztego.pl